Table of Contents
Nauka języka zaczyna się od podstaw, a jedną z najważniejszych są liczby. Bez nich trudno podać wiek, zapłacić za zakupy, zamówić kilka sztuk czegoś w sklepie albo powiedzieć, który jest dzisiaj dzień. Liczby po włosku pojawiają się wszędzie. Dobrze je poznać, bo dają poczucie swobody w codziennych rozmowach. Ten przewodnik pomoże zrozumieć jak działają liczby, jak tworzyć liczebniki porządkowe oraz jak mówić o roku i dużych wartościach liczbowych. Treść została przygotowana tak, aby była zrozumiała zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.
Podstawowe liczby po włosku
Najpierw warto opanować zakres od 1 do 20, bo to fundament do budowania kolejnych liczb.
1–10:
1 uno
2 due
3 tre
4 quattro
5 cinque
6 sei
7 sette
8 otto
9 nove
10 dieci
11–20:
11 undici
12 dodici
13 tredici
14 quattordici
15 quindici
16 sedici
17 diciassette
18 diciotto
19 diciannove
20 venti
Do tego miejsca liczby po włosku mają swoje unikalne formy. Warto ćwiczyć je na głos, bo dobrze wpadają w rytm.
Dziesiątki i setki
Po opanowaniu podstaw przechodzimy do większych wartości. Dziesiątki tworzy się regularnie.
Dziesiątki:
20 venti
30 trenta
40 quaranta
50 cinquanta
60 sessanta
70 settanta
80 ottanta
90 novanta
Reguła łączenia jest prosta. Jeśli liczba po włosku zaczyna się na samogłoskę, Włosi często opuszczają końcowe i w dziesiątce. Na przykład:
21 = ventuno (nie ventiuno)
28 = ventotto (nie ventiotto)
Setki również są regularne.
Setki:
100 cento
200 duecento
300 trecento
400 quattrocento
...
900 novecento
Jedynym wyjątkiem jest skracanie formy przed słowami zaczynającymi się na samogłoskę. Przykład:
100 anni (sto lat), ale ogólnie: cento anni.
Tysiące i większe liczby
Tu także panuje prostota.
1000 to mille, a liczby w tysiącach tworzy się dodając liczbę główną przed końcówką mila.
2000 duemila
3000 tremila
10000 diecimila
100000 centomila
1000000 un milione
1000000000 un miliardo
Przykłady:
1234 = mille duecento trenta quattro
55000 = cinquantacinquemila
2024 = duemila ventiquattro
Warto zauważyć, że liczby po włosku zapisuje się najczęściej ciągiem słownym bez spacji, ale w nauce ustnej lepiej dzielić je na części, aby złapać sens.
Liczebniki porządkowe. Jak powiedzieć pierwszy, drugi, trzeci po włosku
Liczebniki porządkowe są bardzo przydatne. Używamy ich przy dacie, kolejności lub numerach mieszkań.
Podstawowe formy:
1 pierwszy primo
2 drugi secondo
3 trzeci terzo
4 czwarty quarto
5 piąty quinto
6 szósty sesto
7 siódmy settimo
8 ósmy ottavo
9 dziewiąty nono
10 dziesiąty decimo
Od 11 wzwyż reguła jest prosta. Do liczby głównej dodaje się końcówkę -esimo.
11 jedenasty undicesimo
12 dwunasty dodicesimo
20 dwudziesty ventesimo
25 dwudziesty piąty venticinquesimo
Uwaga: jeśli forma liczby kończy się samogłoską, często się ją usuwa.
Tre + esimo = terzo (wyjątek)
Trenta + esimo = trentesimo
W mowie codziennej liczebniki porządkowe są bardzo częste. Dzieci często używają ich w grach, a dorośli w urzędach, sklepach lub podczas podawania adresów.
Jak powiedzieć, jaki mamy rok
Rok po włosku czyta się prosto i naturalnie. Nie dzieli się go na dwie części, jak czasem bywa po polsku. Całość czyta się jak zwykłą liczbę.
2024 to duemila ventiquattro
1998 to millenovecentonovantotto
1810 to mille ottocento dieci
W rozmowach o historii lub planach na przyszłość mówienie o roku jest bardzo ważne. Dlatego warto przećwiczyć kilka przykładów na głos.
Jak formułuje się liczby po włosku w praktyce
Aby liczby po włosku szybko stały się naturalne, dobrze znać kilka typowych sytuacji.
Mówienie o wieku:
Ho dieci anni. Mam dziesięć lat.
Ho trentadue anni. Mam trzydzieści dwa lata.
Ceny:
Costa cinque euro.
Costa ventidue euro e cinquanta.
Godziny:
Alle sette. O siódmej.
Alle diciannove e trenta. O dziewiętnastej trzydzieści.
Telefon:
Włoski zwykle dzieli numer na pary.
3 4 7 5 8 2 1 1 0 = tre quattro sette cinque otto due uno uno zero.
Daty:
Oggi è il quindici marzo.
Domani è il primo aprile.
Tu urodziny często podaje się: Sono nato il venti giugno.
Skuteczne sposoby na naukę liczb
Liczby po włosku można zapamiętać szybciej, jeśli używa się ich regularnie. Oto kilka prostych metod:
1. Łączenie słuchu i ruchu
Dobrze działa u dzieci, ale dorośli też na tym korzystają. Można liczyć przedmioty w domu, kroki podczas spaceru albo składniki w kuchni.
2. Gry i quizy
Zgadywanie wieku bohaterów filmów, sprawdzanie dat i powtarzanie na głos to naturalny trening.
3. Liczenie dni w kalendarzu
Codziennie powiedzieć datę po włosku. Po tygodniu zaczyna brzmieć znajomo.
4. Słuchanie nagrań
Liczby mają mocną melodię. Gdy osłuchasz się z wymową, łatwiej je powtórzyć.
5. Krótkie dialogi
Nawet proste wymiany typu:
Quanti anni hai? Ho tredici anni.
Pomagają poczuć naturalny rytm.
Najczęstsze błędy i jak ich unikać
Błąd 1. Złe skracanie dziesiątek
Pamiętaj: venti + uno = ventuno, nie ventiuno.
To samo z ventotto, trentuno itd.
Błąd 2. Zbyt dosłowne tłumaczenie
Polskie zasady nie zawsze działają.
Na przykład rok 2001 to duemila uno, a nie due mila uno.
Błąd 3. Mylenie liczebników porządkowych
Primo i primo aprile są częste w mowie. Upewnij się, że mówisz w odpowiedniej formie.
Błąd 4. Brak praktyki
Liczby po włosku najlepiej wchodzą do głowy, gdy używa się ich codziennie. Nawet przez minutę.
Podsumowanie
Liczby po włosku to jeden z pierwszych kroków w nauce języka. W tym przewodniku poznaliśmy zakres od podstaw do dużych wartości, liczebniki porządkowe, sposób mówienia o roku i typowe konstrukcje używane w codziennych rozmowach. Warto ćwiczyć często, bo regularność daje szybkie efekty. Jeśli chcesz uczyć się pewniej i z osobą, która wyjaśni wszystko prostym językiem, zarezerwuj lekcję z profesjonalnym nauczycielem na Langu. To szybka droga do swobody w rozmowie i pewności w użyciu liczb.
Opanuj liczby po włosku i mów naturalnie już po kilku lekcjach
FAQs
Jak najszybciej zapamiętać liczby po włosku?
Najlepiej łączyć naukę z codziennymi czynnościami. Licz przedmioty w domu, powtarzaj daty i słuchaj krótkich nagrań. Gdy osłuchasz się z rytmem języka, liczby po włosku stają się łatwiejsze i bardziej naturalne.
Czym różnią się liczebniki porządkowe od głównych w języku włoskim?
Liczebniki główne to liczby, których używasz do liczenia. Liczebniki porządkowe określają kolejność, na przykład primo, secondo, terzo. Jeśli opanujesz oba typy, liczby po włosku staną się dużo prostsze w użyciu w codziennych rozmowach.
Jak poprawnie mówić rok po włosku?
Rok czyta się jak zwykłą liczbę bez dzielenia jej na części. Na przykład 2024 to duemila ventiquattro. Gdy poznasz podstawowe zasady, mówienie o dacie i czasie z użyciem liczby po włosku nie sprawia żadnej trudności.
